โรคบ้านหมุน เกิดได้ยังไง
Benign paroxysmal positioning vertigo – BPPV
รู้หรือไม่ ในหูชั้นใน มีตะกอนหินปูน หากหลุดออกไป ไปไหนไม่เป็น เป็นโรคที่พบบ่อยที่สุดที่ทำให้ผู้ป่วยมีอาการเวียนศีรษะ บ้านหมุนเป็นๆ หายๆ ซึ่งเกี่ยวข้องกับความผิดปกติของตะกอนหินปูนในหูชั้นใน โดยปกติแล้วภายในหูชั้นในของเราจะมีอวัยวะที่ควบคุมการทรงตัวได้แก่ Utricle, Saccule และ Semicircular canal ซึ่งมีรูปร่างคล้ายกับก้นหอย ในส่วน Utricle จะมีตะกอนหินปูน (Otoconia) ที่เคลื่อนไปมาโดยไม่หลุด มีหน้าที่รับรู้การเคลื่อนที่ของศีรษะ แต่หากเกิดการสั่นสะเทือนที่ทำให้ตะกอนหินปูนดังกล่าวเกิดหลุดออก แล้วเคลื่อนที่ไปอยู่ในส่วน Semicircular canal จะส่งสัญญาณไปยังระบบประสาทส่วนกลาง และกระตุ้นให้เกิดอาการเวียนศีรษะ บ้านหมุนขึ้นมาได้
ผู้ที่มีความเสี่ยง คือ ผู้ที่มีอายุระหว่าง 30 – 70 ปี ซึ่งมักพบมากในคนสูงอายุมากว่า 60 ปีขึ้นไป
มักเกิดในหูข้างใดข้างหนึ่ง และอาจพบในหูสองข้างได้ร้อยละ 15
สาเหตุ
– ความเสื่อมตามวัย
– อุบัติเหตุ โดยเฉพาะการบาดเจ็บหรืออุบัติเหตุบริเวณศีรษะ
– โรคของหูชั้นใน
– การผ่าตัดหูชั้นกลางหรือหูชั้นใน
– การติดเชื้อ
– หลังผ่าตัดใหญ่ที่ต้องนอนนาน ๆ
– การเคลื่อนไหวศีรษะซ้ำๆ เช่น ทำงานหน้าจอคอมพิวเตอร์ ต้องก้มๆ เงยๆ หรือทำความสะอาดที่ต้องก้มๆ เงยๆ บ่อย
อาการของโรค
ผู้ป่วยจะมีอาการเวียนศีรษะ บ้านหมุน โคลงเคลง เสียการทรงตัวเมื่อมีการเคลื่อนไหวของศีรษะอย่างรวดเร็ว
คลื่นไส้ อาเจียน อาการมักเป็นวินาที หรือนาที
ไม่มีภาวะหูอื้อหรือเสียงดังในหู
สามารถกลับเป็นซ้ำได้อีกในเวลาเป็นเดือนหรือเป็นปี
แนวทางการรักษา
– ใช้ยาบรรเทาอาการเวียนศีรษะ ยาแก้คลื่นไส้อาเจียน
– ทำกายภาพบำบัด เป็นการขยับศีรษะ และคอโดยใช้แรงดึงดูดของโลก เพื่อเคลื่อนตะกอนให้กลับเข้าที่
– บริหารและฝึกระบบประสาททรงตัว
ที่มา : พญ.ธิดารัตน์ วทัญญุตา
โสตนาสิกลาริงซ์วิทยา โรงพยาบาลกรุงเทพภูเก็ต
