ภาวะโลหิตจาง ( Anemia ) มีอันตรายกว่าที่คิด
เพื่อน ๆ เคยเป็นกันบ้างไหมคะ อยู่ ๆ ก็รู้สึก เหนื่อยง่าย อ่อนเพลีย มึนงง บ่อย ๆ ทั้ง ๆ ที่นอนพักผ่อนเพียงพอ แต่รู้ไหมคะว่านี่อาจเป็นสาเหตุของ ภาวะโลหิตจาง ( Anemia ) ที่เราอาจะไม่เคยรู้มาก่อน และ มีอันตรายกว่าที่คิด
ภาวะโลหิตจาง ( Anemia ) คืออะไร ?
โลหิตจาง ( Anemia ) หรือ ภาวะซีด เป็นภาวะที่มีปริมาณ เม็ดเลือดแดง ในเลือดน้อยกว่าปกติ ทำให้ผลิต ออกซิเจน ( Oxygen ) ได้น้อยกว่าปกติ ส่งผลให้ร่างกาย มีอาการผิดปกติ เหนื่อยง่าย อ่อนเพลีย ภาวะนี้พบได้บ่อย ในบุคคลทั่วไป โดยอาการแสดง อาจมาก หรือ น้อย แตกต่างกัน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับ ระดับเม็ดเลือดแดง ในร่างกาย และ ความสามารถ ในการปรับตัวต่อ ภาวะโลหิตจาง ( Anemia ) ของแต่ละคน
ภาวะโลหิตจาง ( Anemia ) เกิดจากอะไร?
สาเหตุของการเกิด ภาวะโลหิตจาง ( Anemia ) นั้น เกิดได้จากหลายสาเหตุ โดย สามารถแบ่งออกได้เป็น สาเหตุหลัก ๆ ได้ดังนี้
1. การสร้างเม็ดเลือดแดงน้อยลง ซึ่งมีปัจจัยมาจาก
- การขาดสารอาหาร
ได้รับสารอาหาร ที่ไม่ครบถ้วน โดยเฉพาะ การขาด ธาตุเหล็ก ( Iron ) วิตามินบี 12 ( Vitamin B12 ) หรือ กรดโฟลิก ( Folic Acid )
- ภาวะโรคเรื้อรัง
โรคเรื้อรังบางชนิด หรือ การรักษาโรคเรื้อรัง อาจส่งผลกระทบต่อ การสร้างเม็ดเลือดแดง เช่น โรคมะเร็ง โรคข้ออักเสบ รูมาตอยด์ โรคไตวายเรื้อรัง โรค HIV โรคเกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกัน เป็นต้น
- การตั้งครรภ์
ภาวะโลหิตจาง สามารถเกิดขึ้นได้กับ ผู้หญิงที่ตั้งครรภ์ โดยเฉพาะช่วงอายุครรภ์ 6 เดือนแรก เนื่องจากการขาดสารอาหาร ประเภท ธาตุเหล็ก ( Iron ) และ กรดโฟลิก ( Folic Acid ) รวมไปถึงการเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ในเลือด
- โรคเกี่ยวกับไขกระดูก
มีอาการของโรคกระดูก เช่น ไขกระดูกฝ่อ มะเร็งในไขกระดูก การติดในไขกระดูก เป็นต้น
2. การทำลาย เม็ดเลือดแดง มากกว่าปกติ ในร่างกาย เป็นผลมาจาก การติดเชื้อ หรือ โรค ในกลุ่มที่เป็นสาเหตุ ให้เม็ดเลือดแดง แตกง่ายกว่าปกติ ซึ่งผู้ป่วยมักจะมีอาการ ตัวเหลือง ตาเหลือง หรือ อาการดีซ่าน ร่วมด้วย เช่น
- โรคธาลัสซีเมีย ( Thalassemias ) เป็นโรคที่ถ่ายทอด ทางพันธุกรรม ที่พบบ่อย
- รูปร่าง เม็ดเลือดแดง ผิดปกติ ( Sickle Cell Anemia )
- การติดเชื้อบางชนิด เช่น มาลาเรีย คลอสติเดียม มัยโค พลาสมา เป็นต้น
3. การสูญเสียเลือด อย่างฉับพลัน เช่น การเกิดอุบัติเหตุ การตกเลือด ภาวะเลือดหลังคลอดบุตร หรือ อาจค่อย ๆ เสียเลือดเรื้อรัง ซึ่งผู้ป่วยที่เสียเลือดเรื้อรัง ก็จะมักจะทำให้ มีการขาด ธาตุเหล็ก ( Iron ) ตามมาด้วย การสูญเสียเลือดเรื้อรัง เช่น เสียเลือดทาง ประจำเดือน ในผู้หญิง เสียเลือดในทางเดินอาหาร ในผู้ชาย และ ผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน เป็นต้น
หากมีอาการเหล่านี้ คุณอาจกำลังเสี่ยงเป็น ภาวะโลหิตจาง ( Anemia )
- เบื่ออาหาร
- เหนื่อยง่าย อ่อนเพลีย
- ตัวซีดเหลือง อย่างเห็นได้ชัด
- หงุดหงิดง่าย อารมณ์แปรปรวน
- หายใจลำบาก ขณะออกแรง
- มึนงง วิงเวียนศีรษะ
- เจ็บหน้าอก ใจสั่น
- หากมีอาการรุนแรงอาจทำให้หัวใจล้มเหลว
- หากมีอาการเรื้อรัง อาจพบอาการมุมปากเปื่อย เล็บมีลักษณะ อ่อนแอ และ แบน หรือ เล็บเงยขึ้น มีแอ่งตรงกลาง คล้ายช้อน
ไม่อยากเป็น ภาวะโลหิตจาง ( Anemia ) ควรปฏิบัติตัวอย่างไร
- เลือกรับประทาน อาหารที่อุดมด้วย ธาตุเหล็ก ( Iron ) วิตามิน ( Vitamin ) และ สารอาหาร เช่น เนื้อสัตว์ ตับหมู นม ไข่ เลือดหมู ธัญพืช
- รับประทานวิตามินเสริม โดยขอคำปรึกษา ผู้เชี่ยวชาญ ในผู้ที่ได้รับสารอาหาร ไม่เพียงพอ จากการรับประทานอาหาร
- ดื่มน้ำให้เพียงพอต่อวัน
- ผู้ที่กำลังตั้งครรภ์ ควรรับประทานอาหาร ที่มีประโยชน์ และ อุดมไปด้วย กรดโฟลิก ( Folic Acid ) และ ธาตุเหล็ก ( Iron ) เช่น ปลา เนื้อแดงไร้ไขมัน ไข่ ถั่ว และ ผักใบเขียว เพื่อป้องกันการเกิด ภาวะโลหิตจาง ( Anemia ) และ อาจรับประทาน วิตามินเสริม เพื่อช่วยรักษา ระดับเซลล์เม็ดเลือดแดง ให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ ซึ่งควรปรึกษา แพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ก่อนเพื่อแนะนำ การรับประทาน วิตามิน หรือ อาหารเสริมใด ๆ ก่อนเสมอ
- ผู้ที่มีประวัติ คนในครอบครัวเป็น ภาวะโลหิตจาง ( Anemia ) ควรปรึกษาแพทย์ เพื่อป้องกันความเสี่ยง การส่งต่อทางพันธุกรรม
อ่านบทความเพิ่มเติม
